Συντάχθηκε από Δέσποινα Γρηγοριάδου

-Πέρσι τον Απρίλη του Αγίου Γεωργίου στις 23 του μήνα ο Ποιμενάρχης μας συμμετείχε στο Πατριαρχικό Συλλείτουργο στην Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου του Καΐρου,(όπου ο πατέρας Νύφωνας έδωσε τη ψυχή του για την εκεί 

 Ελληνική Παροικία), προεξάρχοντος του Μακαριώτατου Πατριάρχη Αλεξάνδρειας και πάσης ….. Αφρικής, Θεόδωρου Β! Ο Ποιμενάρχης μας συμμετείχε στο Πατριαρχικό Συλλείτουργο στην Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου του Καΐρου,(όπου ο πατέρας Νύφωνας έδωσε τη ψυχή του για την εκεί Ελληνική Παροικία),προεξάρχοντος του Μακαριώτατου Πατριάρχη Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής, Θεόδωρου Β!
Που να φανταζόντουσαν πως ύστερα από 10 μήνες θα συνέβαινε τέτοιο κακό στην Αίγυπτο, που κι’ εγώ είχα τη τύχη να πάω 2 φορές και τα συναισθήματα που ένιωσα ήσαν ποικίλα, από θαυμασμό μέχρι θυμό, από σεβασμό μέχρι αγανάκτηση!
Κραυγή αγωνίας για το μέλλον της Αιγύπτου βγαίνει από τον Πατριάρχη Αλεξάνδρειας και μας λέει πως τα κτίρια έχουν καταρρεύσει μετά τις πυρκαγιές και τα εμπορικά έχουν λεηλατηθεί.
Τονίζει επίσης ότι η Αλεξάνδρεια γίνεται κέντρο ισλαμιστών και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Δεδομένου δε ότι τα κτίρια του Πατριαρχείου μας τόσο στο Κάιρο όσο και στην Αλεξάνδρεια είναι σε κεντρικά σημεία αυτός είναι ο μεγάλος μας φόβος. Σιγά-σιγά δε οι προμήθειες τροφίμων στις αποθήκες τελειώνουν.

-Το καθεστώς του Χ. Μουμπάρακ στην Αίγυπτο, ήταν μια στρατιωτική δικτατορία, την οποία ένιωσα και τις δυο φορές που πήγα. Έχουν 30 ολόκληρα χρόνια δηλ. από το 1981 μια απολυταρχική διακυβέρνηση, μετά τη δολοφονία του Ανουάρ Σαντάτ.
Τα σώματα ασφαλείας έχουν τεράστια εξουσία, σε συγκρούσεις τους σκοτώθηκαν σ’ όλη τη χώρα περισσότεροι από… 100 άνθρωποι, αν και στο Κάιρο(που είναι η μεγαλύτερη πόλη της Αφρικής με 18 εκατομμ. Κατοίκους) η αστυνομία έδειξε μικρή προθυμία να συγκρουσθεί με τους διαδηλωτές. Η εξέγερση ήταν περισσότερο μία υπόθεση των ανέργων νέων με πανεπιστημιακή μόρφωση.

-Στα πλαίσια των οδοιπορικών στη Τέχνη που δημοσιεύονται στον Αχαϊκό τύπο, αυτή τη φορά επέλεξα να επισκεφθώ την Αίγυπτο. Η χώρα του Νείλου, που δυτικά είναι η Λιβυκή έρημος και ανατολικά η Αραβική έρημος και που ο άνεμος Σιμούν καταστρέφει τις φυτείες του βαμβακιού, που είναι ο κύριος αγροτικός πόρος της Αιγύπτου, είναι μια χώρα πλούσια από πλευράς Ιστορίας της Τέχνης. Είναι μια χώρα που ανέπτυξε πολιτισμό και Τέχνη πολύ πιο μπροστά από τους Έλληνες και το χαρακτηριστικό της Αιγυπτιακής Τέχνης είναι το γιγάντιο, το κολοσσιαίο! Η μορφή της Τέχνης αυτής αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στη Φαραωνική εποχή. Η εκστρατεία του Ναπολέοντα το 1788 άνοιξε της πόρτες της  Αιγύπτου στη δυτική επίδραση και όταν 1801 τερματίστηκε η Γαλλική κατοχή που ανέβασε τη χώρα κοινωνικά και οικονομικά, άρχισε για την Αίγυπτο μια νέα εποχή όπου ξεχώρισε η μορφή του Μωχάμεντ Άλη ενός μουσουλμάνου Καβαλιώτικης καταγωγής, ο οποίος άρχισε ένα μεγαλεπήβολο, ανακαινιστικό έργο με αφετηρία την εξόντωση των Μαμελούκων που υποκινούσαν ταραχές και ανωμαλίες.

Αργότερα δόθηκε η ευκαιρία στην Αγγλία να επέμβει στρατιωτικά και να εγκαθιδρύσει στην Αίγυπτο ένα ντε φάκτο προτεκτοράτο. Επί διαδόχου Φαρούκ τερματίζεται η αγγλική στρατιωτική κατοχή και μετά την κήρυξη του Φαρούκ ως έκπτωτου, η Αίγυπτος ανακηρύσσεται Δημοκρατία, της οποίας την προεδρία ανέλαβε ο Νάσερ.

Ξεκίνησα την Πρωτοχρονιά και έφθασα στο Κάιρο ξημερώματα της 2ας του Γενάρη. Το πρώτο που επισκέφτηκα στο Κάιρο ήταν το Αρχαιολογικό Μουσείο. Εξεπλάγην από τον πλούτο και την ποικιλία των αρχαιολογικών εκθεμάτων της εποχής των Φαραώ. Τα πιο σπουδαία εκτίθενται στις αίθουσες που φιλοξενούν τα αναθήματα του ασύλληπτου τάφου του Τουταγχαμών με κοσμήματα αξίας, όπλα, καθίσματα και προσωπικά αντικείμενα. Είναι γνωστό ότι ο αρχαιολόγος Χάουαρντ Κάρτερ ύστερα από πολλά χρόνια σκληρής δουλειάς βρήκε την ολόχρυση σαρκοφάγο του Τουταγχαμών.

Θαύμασα πολλά Ιερογλυφικά, το άγαλμα της Πτολεμαϊκής εποχής του Ραμσή Β’ που κρατά μέταλλο στο χέρι, όπως όλοι οι Φαραώ, διότι πίστευαν πως το μέταλλο φέρνει ενέργεια.

 Η Αίγυπτος –ως γνωστό- λεγόταν Κίμη, εξ’ ού και η λέξη Χημεία, ίσως γιατί οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ασχολούντο ιδιαίτερα με χημικές-χρωστικές ουσίες που ήταν τρόπος ζωής γι’ αυτούς και με τα χρώματα που έφτιαχναν ζωγράφιζαν θαυμάσιες τοιχογραφίες ακόμα και μέσα στους τάφους, ή χρωμάτιζαν τα γιγάντια αγάλματα τους, καθώς και τα ρούχα τους και το maquillage τους.

Θαύμασα αλαβάστρινους τάφους, αλαβάστρινα αγγεία μέσα στη σαρκοφάγο, το άγαλμα του Θεού των Θεών Ήλιου, εκμαγεία και πολλές σαρκοφάγους από φύλλο με χρυσό, το άγαλμα της Ίσιδας που αργότερα επί Πτολεμαίων μπαίνει και στην Ελλάδα ως Θεά κ. ά. Από τα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου φαίνεται καθαρά η βαθιά πίστη των Αιγυπτίων στη μετεμψύχωση.

Μετά επισκέφθηκα τις Πυραμίδες της Γκίζας που είναι οι τάφοι των Βασιλέων της 4ης βασιλικής δυναστείας, εποχή που η Αίγυπτος είχε τον πιο ισχυρό πολιτισμό στον αρχαίο κόσμο, ειδικά η Πυραμίδα του Χέοπος είναι μία από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Στη συνέχεια, πήγα στο μεγαλύτερο άγαλμα σε όλον τον κόσμο, την Σφίγγα που λαξεύτηκε σε έναν μυτερό βράχο από ασβεστόλιθο που παριστάνει το κεφάλι ενός ανθρώπου σαν σύμβολο σοφίας και το σώμα ενός λιονταριού σαν σύμβολο δύναμης. Οι Αιγύπτιοι καμηλιέρηδες προσπαθούσαν λίγο φορτικά να βγάλουν το μεροκάματό τους με μια βόλτα επάνω στην καμήλα για τους τουρίστες-επισκέπτες. Επενέβη η αστυνομία η οποία κατέβασε κάπως βίαια τους καμηλιέρηδες από τις καμήλες, χτυπώντας συγχρόνως με γκλοπς τα ζώα για να καθίσουν κάτω. Αυτή η «επίδειξη» βίαιης έπαρσης και παρέμβασης καταδεικνύει περίτρανα την υπερεξουσία των αστυνομικών οργάνων, όχι όμως και τη νοοτροπία ενός λαού, διότι οι Αιγύπτιοι είναι ευγενέστατοι, φιλότιμοι και μας αγαπούν. Όταν ακούνε: «γιουνάν» = έλληνας, λάμπουν από χαρά!

Μεγάλη εντύπωση προξενούν τα τεμένη και τα ανάκτορα του Καΐρου και ιδιαίτερα το Φρούριο  και το Τέμενος Αλαβάστρου του Καΐρου.

Ιδιαίτερα με εντυπωσίασε το μεγάλο τζαμί του Μοχάμεντ Άλη πασά στο παλιό ισλαμικό Κάιρο, δίπλα στην Αγορά του Χαν Ελ Χαλίλι.

Υπόψη ότι η Αγορά του Χαν Ελ Χαλίλι είναι η μεγαλύτερη αγορά της Μεσογείου! Είναι τουλάχιστον διπλάσια σε έκταση από τη Σκεπαστή Αγορά της Κωνσταντινούπολης και έχει εξαιρετικά πράγματα! Οι Αιγύπτιοι δε δεν γίνονται φορτικοί όπως οι Τούρκοι έμποροι! Είναι αξιοπρεπής λαός!

Στην είσοδο των ανδρών του τζαμιού ένας γελαστός Μουσουλμάνος μου έκανε νόημα στην είσοδο των γυναικών, να περάσω ευχαρίστως μέσα. Δεν μπήκα όμως γιατί έπρεπε να βγάλω τα παπούτσια μου, πράγμα που δεν ήταν εφικτό γιατί ο χρόνος έτρεχε και έπρεπε  να επισκεφτώ το παραδοσιακό παζάρι του Χαν Ελ Χαλίλι, όπου ξεχώρισα μέσα στις τόσες πραμάτειες, κάποιους μπρούτζινους σφυρήλατους δίσκους πραγματικά χειροτεχνήματα, κάποια δερμάτινα είδη και κάποια ασημένια κοσμήματα με ημιπολύτιμους λίθους. Η Αιγυπτιακή popular art είναι ομολογουμένως αξιολογότατη και έχει σαν πρώτες ύλες το ασήμι, το δέρμα, το αλάβαστρο, το φίλντισι, το σιντέφι, το σμάλτο, τον πάπυρο και εντυπωσιακά φυτικά χρώματα ούλτρα μαρίν, χρυσαφί, κόκκινο.

Η επόμενη μέρα ήταν συγκινητικότατη, διότι επισκέφθηκα το Χριστιανικό Κάιρο που περιελάμβανε επίσκεψη στον Άγιο Γεώργιο του 4ου αι. και το νεκροταφείο-«μουσείο των Αιγυπτιωτών» Ελλήνων Ορθοδόξων.

Με υποδέχθηκε με περισσή ευγένεια και ταπεινότητα ο νεότατος πατέρας Νίφωνας, ο οποίος φυλά Θερμοπύλες και επιτελεί τεράστιο κοινωνικό έργο. Υπόψη ότι ο Άγιος Γεώργιος παραδόξως ανήκει στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Ο συμπαθής ιερέας με ξενάγησε στο χώρο όπου εμαρτύρησε ο Άγιος, περιγράφοντας γλαφυρά τα μαρτύριά του. Έδειξε τους 2 ξυλόγλυπτους άμβωνες της εκκλησίας απ’ όπου από τον έναν διαβάζεται το Ευαγγέλιο στα Ελληνικά και από τον άλλον στα Αραβικά. Έδειξε τον Παντοκράτορα, ο οποίος είναι ζωγραφισμένος από τον Παρθένη, τον καθηγητή Σχολής Καλών Τεχνών. Τόνισε πως οι μουσουλμάνοι αγαπούν πολύ τον Άι Γιώργη όπως και στην Κωνσταντινούπολη, έρχονται τον προσκυνούν και ζουν ειρηνικότατα με τους λίγους Έλληνες που ζουν στο Κάιρο. Επίσης τόνισε πως γίνονται θαύματα και συνηθίζει να μυρώνει τους Μουσουλμάνους.

Ήταν πολύ συγκινητικό όταν είπε ότι παρ’ όλο που παίρνουν μόνο 45 ευρώ μισθό τον μήνα γελούν και όλο λένε:- Χαμ του Βιλά! Δηλαδή: Δόξα τω Θεώ!

Το ίδιο βράδυ δεν παρέλειψα να κάνω μία κρουαζιέρα στο Νείλο, απολαμβάνοντας το φωταγωγημένο Κάιρο, απόλαυσα δε ένα λαχματζούν και βεβαίως ανατολίτικους χορούς.

Η επόμενη μέρα ήταν η πιο γεμάτη αλλά ίσως και η πιο ενδιαφέρουσα. Διέσχισα οδικά την απόσταση Κάιρο-Αλεξάνδρεια, περνώντας από ιδιαίτερα φροντισμένες βαμβακοφυτείες και από την περιοχή του Ελ Αλαμέιν όπου έγινε η γνωστή μάχη. Αρχικά επισκέφθηκα τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας που βρίσκεται πλάι στο Faculty of Commerce του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας, όπου θαύμασα το άγαλμα του Πτολεμαίου του Φιλάδελφου. Υπόψη ότι η Βιβλιοθήκη εγκαινιάστηκε το 2002 και έχει μορφή δίσκου computer. Στην κατασκευή χρησιμοποιήθηκε γρανίτης και υπάρχει ένα σύγχρονο πλανητάριο.

Ως γνωστόν η Αλεξάνδρεια επί Ελληνορωμαϊκής εποχής ήταν πρωτεύουσα της Αιγύπτου και παρ’ όλο που οι περισσότεροι ξένοι(Έλληνες, Άγγλοι, Γάλλοι) έφυγαν, δεν έχασε τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της.

Έκανα βόλτα στη γνωστή προκυμαία του Κάιτμπέη και επισκέφτηκα το σπίτι του Καβάφη όπου είδα χειρόγραφά του, προσωπικά του είδη, το προσωπικό του γραφείο όπου έγραφε τα τόσο συγκινητικά του ποιήματα, την προσωπική του κρεβατοκάμαρα. Πέρασα τη γέφυρα του Στάνλεϋ και έφαγα στο παλάτι του Ελ Χαράμπλεν, όπου δεσπόζουν πολλά πορτραίτα του Φαρούκ. Η Αλεξάνδρεια είναι φαντασμαγορική και απόλαυσα τη φωταγωγημένη νησίδα Φάρος απέναντι από την πόλη, όπου χτίστηκε το 280 μ.Χ., ο περίφημος φωτεινός Πύργος ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Οι εντυπώσεις από την Αίγυπτο και τη Τέχνη της ήσαν εξαιρετικές, επέστρεψα ξημερώματα της 6ης Γενάρη κουρασμένη αλλά ενθουσιασμένη.

Αξίζει να προτείνουμε στους Αιγιώτες μία εκδρομή στην Αίγυπτο μόλις καταλαγιάσουν οι εντάσεις!

Δ. Γ. 

Λίγα λόγια για το συντάκτη του άρθρου

Author: Δέσποινα Γρηγοριάδου Email:[email protected]

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στην Ανάληψη.


Κόρη του Φωκίωνος και της Χριστίνας Γρηγοριάδη εκ Κωνσταντινουπόλεως.

-Φοίτησε στο Ελληνοελβετικό δημοτικό Αγλαΐας Σχοινά και στη συνέχεια στο Ελληνογαλλικό κολλέγιο Calamari. Αυτό ήσαν δύο ιστορικά σχολεία της Θεσσαλονίκης.

-Από μικρή είχε μία ιδιαίτερη κλήση στον γραπτό λόγο και πήρε από την Εθνική Τράπεζα το Πρώτο βραβείο στη Θεσσαλονίκη για την έκθεση που έγραψε με θέμα: «Η Αποταμίευση».

-Είχε κλήση επίσης στην Ιστορία, στη Γεωγραφία, με αποτέλεσμα αργότερα να γίνει επίτιμο μέλος του National Geographic.

-Γνωρίζει άριστα Γαλλικά με δίπλωμα από τη Γαλλική Λαϊκή Αποστολή (Μission Laique Francaise).

-Γνωρίζει πολύ καλά Αγγλικά.

-Φοίτησε στο Γερμανικό Ινστιτούτο Goethe αλλά δεν ολοκλήρωσε το εντατικό τμήμα σπουδών, διότι παντρεύτηκε 19 ετών. Είναι αλήθεια ότι τη θλίβει πολύ το γεγονός ότι άφησε τη Γερμανική γλώσσα και το πιάνο που η μητέρα της (πολύ καλή πιανίστα) την εκπαίδευε.

-Από πολύ μικρή ζωγράφιζε, κεντούσε και έγραφε ποιήματα. Σκέπτεται να εκδώσει τη πρώτη ποιητική της συλλογή.

-Από βιώματα που έχει και λόγω της έφεσης της στις ξένες γλώσσες, καταλαβαίνει και Ιταλικά και Τουρκικά, αλλά δυσκολεύεται να μιλήσει! Στόχος της είναι να μάθει και πιστεύει φανατικά στη δια βίου μάθηση.

-Εργάσθηκε στη Γερμανική Καπνεμπορική Εταιρεία Intertab, S.A και στην Αμερικάνικη Καπνεμπορική Εταιρεία Gretoba, S.A, καθώς και στη ΔΕΗ με σύμβαση.

-Μετά διορίσθηκε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων σαν Μεταφράστρια-Διερμηνέας και συνταξιοδοτήθηκε με 22 χρόνια υπηρεσία.

-Είναι παντρεμένη με τον Γεωτεχνικό- Περιβαλλοντολόγο Ηλία Ασπρούκο, προϊστάμενο στο ΥΠΕΧΩΔΕ και έχει μία κόρη τη Χριστίνα, πτυχιούχο Γαλλικής Φιλολογίας, και μία εγγονή 4 ετών τη Μαριάννα.

-Εκλεγόταν επί σειρά ετών με τη ΔΑΚΕ που ήταν ιδρυτικό μέλος στην ΠΟΣΥΠΕΧΩΔΕ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημ. Έργων).

-Έλαβε μέρος ως εκλεγμένη σύνεδρος σε 3 συνέδρια της Νέας Δημοκρατίας περισσότερο για αλλαγή απόψεων και λιγότερο από «κομματικό χρέος», δεδομένου ότι διαφωνεί σε πολλά, ιδιαίτερα δε σε γυναικεία θέματα, περιβάλλοντος και εργασιακά!

-Σπούδασε και αποφοίτησε με άριστα Ιστορία Τέχνης, Ιστορία Τέχνης μη Δυτικών Χωρών, Ζωγραφική και Χρωματολογία, Επικοινωνία-Δημόσιες Σχέσεις και Εικαστικό Κόσμημα, στο ATHENS COLLEGE OF FINE ARTS (University of Bolton) και πήρε μέρος σε πολλά σεμινάρια που αφορούν τη Τέχνη. Κάνει συνέχεια οδοιπορικά που αφορούν τη Τέχνη των Λαών και αρθρογραφεί.

-Είναι συνεργάτης στο εφημεριδοπεριοδικό «ΝΕΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΕΝ ΑΙΓΙΩ» όπου εκδότρια είναι η κόρη της.

-Η κατασκευή του Εικαστικού Κοσμήματος ιδιαίτερα τη συγκινεί και ήδη έκανε μία επιτυχή έκθεση στη ΧΕΝ Γλυφάδας.

-Από μικρό παιδί δούλευε (παράλληλα με το σχολείο) στο δικηγορικό γραφείο του παππού της ποινικολόγου Εμμανουήλ Λεωνίδα. 

Προηγούμενο άρθροΟ Πριμιτιβισμός
Επόμενο άρθροΘαλασσογράφοι και η ζωή τους