Συντάχθηκε από Γιάννη Δρουγούτη
Μία μικρή μελέτη-έρευνα για το εξαιρετικής κατασκευής πέτρινο τμήμα υδραγωγείου στο ρέμα της Μηλιαγκούς, μόλις 3 χιλιόμετρα από τη πόλη του Αιγίου.
“Το θέατρο της αρχαίας Αιγείρας”
Είχα αρκετό καιρό να ανηφορίσω σ΄ αυτά τα βουνά και η είδηση πως έχουν ξεκινήσει κάποιες εργασίες συντήρησης στο θέατρο με έκανε να πάρω την απόφαση να εκδράμω την επομένη.
Έφυγα αρκετά πρωί με το φωτογραφικό βαλιτσάκι στον ώμο και μια κούπα καφέ στο χέρι. Μετά από ένα τέταρτο περίπου έφθασα στην παραλιακή πόλη της Αιγείρας και στην ανατολική έξοδό της έστριψα αριστερά αμέσως μετά τη γέφυρα, πέρασα από κάτω της και δίπλα από τον ποταμό Κριό. Εδώ αρχίζει η ανηφορική οδήγηση, μέσα σε μια θάλασσα από αναμνήσεις και εικόνες από τούτα τα βουνά από τότε που ήμουν παιδί και χανόμουν στις πλαγιές της Βεργουβίτσας.
Ο δρόμος, στη αρχή δύσκολος, φιδίσιος, στενός και με απότομες στροφές, ακολουθεί την Ευρωστίνα, τον ορεινό όγκο που έρχεται από το νότο προς το βορά και αποτελεί το φυσικό ανατολικό σύνορο της Αιγιάλειας αλλά και του νομού Αχαΐας με τον νομό Κορινθίας. Ένα βουνό που έχασε αρκετές από τις δασωμένες βόρειες πλαγιές του, στο ολοκαύτωμα του 2007.
«Μπακλαβά» τον ονομάζουν οι ντόπιοι καθώς έχει σχήμα ορθογώνιο και «Κοιμωμένη» οι ναυτικοί αφού από τη θάλασσα, αν το δεις, μοιάζει σαν γυναίκα που αναπαύεται στα κύματα του Κορινθιακού.
Περνώ τον Λαμπινό, ένα νεόκτιστο χωριό και συνεχίζω το δρόμο μου για το αρχαίο θέατρο που θα είναι η πρώτη στάση μου σε αυτή τη σύντομη διαδρομή. Μετά τον Λαμπινό ο δρόμος γίνεται απότομα ανηφορικός με πολλές στροφές και «ψαλίδια» αλλά οι πευκώνες και ο κορινθιακός κόλπος που ξεπροβάλλει σιγά σιγά, με αποζημιώνουν γι αυτή την πρόσκαιρη ταλαιπωρία.
Στα 5,5 χιλιόμετρα από την παλιά εθνική οδό και στη θέση Παλαιόκαστρο, υπάρχει μια ταμπέλα που ενημερώνει τον επισκέπτη πως στα αριστερά βρίσκεται το αρχαίο θέατρο της Αιγείρας ενώ μια άλλη, από τη δεξιά πλευρά του δρόμου, κάνει γνωστό πως στο λόφο πάνω από το δρόμο, βρίσκεται η μυκηναϊκή ακρόπολη της πόλης. Παίρνοντας το μικρό κατηφορικό και στενό μονοπάτι, μήκους εξήντα περίπου μέτρων, σύντομα βρέθηκα μπροστά στην είσοδο του περιφραγμένου αρχαιολογικού χώρου.
Ένα μεγάλο πλάτωμα με μια ελαφριά κλίση προς τα βόρεια απλώνεται μπροστά μου. Στο νότιο τμήμα του βρίσκεται ο βράχος που φιλοξενεί το θέατρο εδώ και 2.300 χρόνια περίπου. Το σπάνιας ομορφιάς αρχαίο θέατρο είναι το σημαντικότερο μνημείο αυτή τη στιγμή της αρχαίας πόλης. Η πρώτη ανασκαφή στη περιοχή έγινε το καλοκαίρι του 1916 από τον Otto Walter, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο και γραμματέα του αυστριακού αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών.
Ο Walter έφθασε στην Αιγείρα έχοντας ως οδηγό τις περιγραφές του Παυσανία για την αρχαία πόλη. Στις 31 Αυγούστου ο Walter έφερε στο φως την κεφαλή αγάλματος του Δία που σήμερα βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών. Αυτές οι πρώτες ανασκαφές σταμάτησαν πολύ σύντομα εξαιτίας του πολέμου κι o Otto Walter αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Ωστόσο πρόλαβε να ανακαλύψει το κοίλο το θεάτρου.
Το θέατρο είναι σκαλισμένο σε έναν ημικλινή βράχο και αυτή η αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητά του το κάνει ένα από τα πιο σπάνια του αρχαίου κόσμου. Η ορχήστρα λαξεύτηκε και αυτή στο βράχο ενώ περιμετρικά διακρίνεται αυλάκι για τη συγκέντρωση των όμβριων υδάτων. Οι κερκίδες που έχουν χωρητικότητα περίπου 3.000 θεατών, χωρίζονται σε δύο τμήματα με ένα διάζωμα που βρίσκεται περίπου στο κέντρο του κοίλου. Από τη σκηνή δεν σώζονται πολλά πράγματα ωστόσο είναι διακριτά τα θεμέλιά της. Το θέατρο, αθέατο από τον κεντρικό δρόμο, βρίσκεται σε υψόμετρο 350 μέτρων, ενώ ως χρονολογία κατασκευής πρέπει να δεχθούμε το πρώτο μισό του 3ου π.Χ. αιώνα.
Πρόσφατα ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασής του από τη ΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων με χρηματοδότηση του προγράμματος ΕΣΠΑ. Οι εργασίες αποκατάστασης βρίσκονται στο αρχικό στάδιο και επικεντρώνονται κυρίως στον καθαρισμό των κερκίδων από χώματα και φυτά ώστε να σταματήσει η περαιτέρω διάβρωση του ήδη ταλαιπωρημένου βράχου. Ελπίζουμε σύντομα ο αρχαιολογικός χώρος του θεάτρου να γίνει επισκέψιμος και λειτουργικός.
Καθώς στέκομαι στην πιο ψηλή κερκίδα του θεάτρου γίνομαι ακούσιος θεατής ενός υπέροχου σκηνικού που πλαισιώνει μια μυστική γιορτή , μια αιώνια παράσταση θαρρείς που παίζεται εδώ και που η φύση με μοναδική τέχνη ορθώνει μπροστά στα μάτια μου. Κορινθιακός και Παρνασσός ,θάλασσα και βουνό σε μια αέναη κι αδιάκριτη ένωση .
Πάνε χρόνια, μα δεν έχω ξεχάσει ακόμα την ανατολή ενός ολόγιομου φεγγαριού στο δρόμο πάνω από το θέατρο. Σταμάτησα, μπήκα μέσα στο θέατρο και κάθισα σε τούτο εδώ το ίδιο σκαλοπάτι, ανάμεσα σε χόρτα και διάφορα άλλα πλάσματα που άκουγα να κυκλοφορούν γύρω μου δίχως να τα βλέπω. Το αυγουστιάτικο φεγγάρι έλουζε κάθε πέτρα και δέντρο τούτης της γης με ένα φως, γλυκό, απαλό σαν χάδι μητρικό και τόσο διακριτικό, ένα φως που ταλαιπωρούσε το σκοτάδι, ένα φως που ανακατευόταν με το ήσυχο και δροσιστικό αεράκι που έτρεχε λαχανιασμένο από τις πλαγιές του βουνού. Δεν μπορώ να συγκρίνω με τίποτα άλλο μια πανσέληνο σ΄ έναν αρχαιολογικό χώρο.
Ναι, οι αρχαίοι προγονοί μας δεν ήξεραν μόνο να κατασκευάζουν αρχιτεκτονικά αριστουργήματα αλλά γνώριζαν να επιλέγουν με σοφία τον χώρο και την αύρα του.
Κείμενο/φωτογραφίες: Γιάννης Σ. Δρουγούτης
Λίγα λόγια για το συντάκτη του άρθρου
Author: Νέοι Καιροί εν Αιγίω Email:[email protected]
