Συντάχθηκε από Δέσποινα Γρηγοριάδου

Οι τσεβρέδες έχουν προέλευση από την Ανατολή. Οι πρόσφυγες με την ανταλλαγή των πληθυσμών που είχαν την «τύχη» να μη φύγουν και τόσο… άτακτα, προσπάθησαν να περισώσουν τα τιμαλφή των σπιτιών τους… όσο ήταν εφικτό, όπως (εκτός από τα χρυσαφικά τους που έθαβαν στην αυλή τους) τα χειροποίητα χαλιά τους, τα ασημικά τους και από τον ιματισμό του νοικοκυριού τους… κάποια κεντήματα αξίας.

Το πρώτο όμως που φρόντιζαν να περισώσουν ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά ήταν η Αγία εικόνα του σπιτιού (όπως έλεγαν) που την είχαν από πάππο προς πάππο και πίστευαν ακλόνητα πως αυτή φύλαγε το σπίτι.

….Την τύλιγαν σ’ ένα καθαρό πανί ή κεντημένη πετσέτα και τη βαστούσαν σφιχτά σ’ όλο το ταξίδι της προσφυγής τους στη μητέρα πατρίδα, που… τους «καλοδέχτηκε» ως ξενόφερτους Τουρκομερήτες!

Οι τσεβρέδες φίλοι μου ήσαν κεντημένοι με επιμέλεια και μεράκι από έμπειρες κεντήστρες ή νοικοκυρές επάνω σε μεταξωτό ή φίνο λινό ύφασμα με ξεχωριστά σχέδια. Το σχήμα τους ήταν πάντα παραλληλόγραμμο και φρόντιζαν να τους στρώνουν κατά τέτοιο τρόπο, που να φαίνεται ιδιαίτερα το κέντημα στις δύο άκρες. Στο κέντρο έβαζαν συνήθως ένα κρυστάλλινο ανθοδοχείο, μία ασημένια φοντανιέρα ή κάποιο φωτιστικό από πορσελάνη και έδειχνε θαυμάσια. Η καλαισθησία βέβαια του σπιτιού ήταν καθαρά θέμα κουλτούρας της νοικοκυράς, διότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν διακοσμητές, όπως τώρα!

Η τέχνη του μεταξωτού ή λινού τσεβρέ πέρασε μετά στο Σουφλί του Έβρου, αλλά εύλογα σιγά-σιγά όλα βιομηχανοποιούνται και δεν έχουν την αξία των παλαιών κεντημάτων. Είναι φυσικό, όσο «απλοποιείς» κάτι στη Τέχνη τόσο χάνει την αξία του! Το περίτεχνο παραμένει περίτεχνο!
Αυτή τη φορά έβγαλα από το μπαουλάκι της γιαγιάς έναν πολύ παλιό τσεβρέ, τουλάχιστον 150 ετών, είναι Ραιδεστιανός και κεντημένος με πλατειά συρμάτινη χρυσή κλωστή 8 καρατίων!

Για μένα δεν μετρά τόσο η αξία της παλαιότητας ή των ακριβών υλικών και της κεντητικής Τέχνης… όσο το γεγονός ότι περισώθηκε από τη γιαγιά μου που προφανώς το βρήκε από τη γιαγιά της. Η συναισθηματική αξία μετρά νομίζω και το ίδιο πρέπει να νιώθουμε και για ένα απλό χαλάκι του αργαλιού. Μπορούμε κάλλιστα με απλά υλικά να το αντιγράψουμε!

Λίγα λόγια για το συντάκτη του άρθρου

Author: Δέσποινα Γρηγοριάδου Email:[email protected]

Προηγούμενο άρθροΟ Σπινέλιος
Επόμενο άρθροΤο γουδί της σκορδαλιάς και όχι μόνο…